Биринчи рисола
Эй, инсон, ушбу нарсани ўзингга лозим тут! Эй, мискин инсон! Агар дининг бўлмаса, сени ҳаётдаги хулқинг қандай бўлади? Сўнг, агар сенинг роббинг тош, дарахт ёки юлдуз бўлса, динингнинг нима фойдаси бор? Динларнинг ҳаммасига назар қил – илоҳингнинг яккалигини топасан. Фақатгина У ибодат қилинишликка лойиқдир – ундан бошқаси эмас. Қатъий далиллар ва мўжизалар билан қўллаб қувватланган ҳақ дин у Ислом динидир. У Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам олиб келган Ислом динидир. ”Кимки, Исломдан бошқа динни хоҳласа, ундан қабул қилинмайди ва у Охират куни зиён кўргувчилардан бўлади”.
Иккинчи рисола
Эй, муслим, ушбу нарсани маҳкам тут! Эй, Ислом динини диним деб билган, Аллоҳни Роббим ва Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламни пайғамбарим деб билган муслим! Қадамлар тойиладиган кунда қадаминг тойилиб кетмаслиги учун динингни маҳкам ушла ва пайғамбаринг бўлмиш Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламнинг суннатларига амал қил. Фақатгина муҳаббатни даъво қилиш сени қутқармайди, магар амал билан бўлса.
Ҳар бир киши Лайлога етишни даъво қилади ва Лайло уларга бу нарса билан ёзилмайди. Гапириш нақадар осон ва амал қилиш эса нақадар қийиндир. Лекин у амал Аллоҳ осон қилган кишига осон. Билгинки, Аллоҳ сендан хабардор. Сен айтиб, даъво қилаётган нарса амал билан бўлсагина соғ нажот бўла олади. Эй, муслим! Сен қилаётган макр ўзингни зараринггадир. Аллоҳ таоло: “Эй, инсонлар! Сизларни қилаётган боғийликларингиз фақатгина ўзингизга зарар”, — дейди. Ҳар бир мусибат ўзингнинг қилган ишинг сабаблидир. Агар бир иш содир бўлса, фақатгина ўзингни маломат қил.
Учинчи рисола
Эй, Аллоҳнинг динини маҳкам ушловчи киши! Нафсингга мурожаат қил, амалга нафсингни ростла, сўнг атрофингдаги кишиларнинг ҳолига қара. Агар амалда сенга шубҳа бўлса, шубҳаларни кетказадиган Зотга илтижо қил ва Умматнинг ҳолини сенга кўрсатадиган Зотга ибодат қил. Сенга сени дунёинг фойда бермайди, агар сенинг унда Аллоҳга насибанг бўлмаса. Дунё ҳаёти фақатгина алдовчи матодир. Сенинг иймонни даъво қилишинг ва ташқи кўринишингни зийнатлашинг сенга манфаат бермайди, ва лекин қалбга ўрнашган ва амаллар унга ҳоким бўлган нарса манфаат беради. Агар иймон зое бўлса, омонлик йўқ. Динини иҳё қилмаган киши учун дунё ҳам йўқ. Кимки динсиз дунёга рози бўлса, ўзига фанони дўст қилибда.
Тўртинчи рисола
Толиби илмга – китобларга ўзини боғлаган кишига, уламолар ва шайхлар олдида чўккалаган кишига. Оҳ, сенинг қалбда қанча-қанча иззатинг бор, узоқ тарих бор! Сенга ўхшаш кўпдан-кўп пайғамбар хулқли одамларни суҳбатдош тутдим. Эрталаб чиқасан, кечқурун қайтасан, жаннат йўлидан юрасан. У шундай неъматки, бу неъматингга ҳавас қилинади, аммо лекин жиҳод зикр қилинса, йўқ ва минг марта йўқ. Сени ўтиришинг билан жангга шўнғишинг орасида жуда катта фарқ бор. Эй, толиби илм! Орзу – сен турган ҳаётни янгилашдадир. Аллоҳни йўлида бир марта чиқ ва бу йўлдаги ширин ва аччиқликни бир тотиб кур. Тарихга назар қил, жиҳод майдонларига назар қил. Феълан даъватчи бўлишга мойил бўласан, интиласан, талпинасан. Жиҳод майдонининг сенга эҳтиёжи бор. Билгинки, агар сен ўзингни орқага тортсанг, албатта жиҳод қоимдир ва Аллоҳнинг суннати жорийдир ва Аллоҳ беҳожатдир. Агар бош тортсангиз, Аллоҳ сизни ўрнингизга бошқа қавмни олиб келади, сўнг улар сизларга ўхшаш бўлмайди. Қурбонлик бермасдан чора йўқ, лекин иймон амал билан боғлиқдир ва бу ислоҳ солиғидир. Жаннатнинг нархи қимматдир ва инсон ўзини кўрувчи, билувчидир. Агар фикрли киши бўлсанг, азаматли ҳам бўлгин, чунки фикрни бузуқлиги иккиланишингдир.
Бешинчи рисола
Шайх-олимга – Аллоҳ унга илм-заковат берган кишига ва Аллоҳ уни сўзи, амали ва илми билан манфаатлантирган кишига, хоссатан, мен биладиган ва улар мени биладиган шайхларга ва мен уларни Аллоҳ йўлида яхши кўрадиган, мен уларни танимайдиган – улар мени танимайдиган уламоларга. Сиз мени қоим қилган нарса ҳақида ихтилоф қилишингиз мумкин, лекин сизлар бутун Ислом оламига тушган нарсалар ҳақида ихтилоф қилмайсизлар.
Бир-бирини ярадор қиладиган саволни биз тақдим қилдик ва келажакда тақдим қиламиз. Эй уламолар! Узр! Мен бу каломни ёзаяпман, лекин мен унинг аҳлидан эмасман, шу сабаб ҳаё мени ўраб олади (яъни айтишга қўймайди). Лекин бу калималарни айтиш менга вожибдир. Мен уни ўзимга вожиб деб биламан. Ким уни билса билади, билмаса, билмайди. Аллоҳга қасамки, мен сизлар билан юрганман, турганман, шояд, мени таниган кишилардан мени гапимни эшитаётганлар буни яхши билишади. Мен олдин билмасдим, мени сизларни олдингиздаги ўзимнинг қадримни, сизлар мени тазкия қиласизларми ёки унга гувоҳлик берасизларми билмайман, лекин жавоб қайси бир жавоб бўлишини билмайман, нимага билмайман, агар сизлар билувчи бўлсангиз. Сизлар билан яшаган йилларда ва сизлар олдингизда чўккалаб ўтирган пайтларимда менга нима дер эдингиз? Мен қалбимни ичидан тўлган бир гапни айтаман. Ҳасбуналлоҳу ва неъмал вакил. Эй, уламолар гуруҳи! Сизларни Аллоҳ менинг, Исломнинг ва мусулмонларнинг номидан чиройли мукофатласин. Сизлар менга таълим-тарбия бердингиз. Билингизки, сизлар кўп нарсани биласизлар ва ҳақни тушуниб етасизлар, лекин сизлар ҳақ калимани айтадиган кун қачон келар экан?!!! Аллоҳ улар ҳақида: “Улар у (аҳдни) орқаларига ташлашди ва уни арзимас пулга сотишди. Улар сотиб олган нарсалари нақадар ёмон”, — деган кишилардан бўлиб қолишдан қўрқингиз.
Эй, ҳақиқий уламолар! Мен сизларни айблайман ва илло “султон уламолари” тўсган нарсани биламиз. Улар динни зое қилишган ва оламларга залил бўлишган. Мен бу тоифага айтаман ва Аллоҳга суянаман. Эй, султонлар уламолари! Аллоҳдан қўрқингиз! Аллоҳнинг оятларини арзимас пулга сотманг. Агар шундай қилсангиз, сизларнинг иймонларингиз буюраётган нарса қандай ҳам ёмон, агар мўмин бўлсангиз. Поймол қилинаётган номуслар ҳақида нима дейсизлар, тортиб олинаётган аёллар ҳақида нима дейсизлар, ўлдирилаётган гўдаклар ҳақида нима дейсизлар? Хор-у зор қилинаётган эркаклар ҳақида нима дейсизлар ва ернинг шарқи-ю ғарбида ўлдирилаётган, осилаётган, оёқ-қўли кесилаётган ва сургун қилинаётган мусулмонлар ҳақида нима дейсизлар? Аллоҳдан қўрқингиз! Биринчи ўт куйдирадиган кишилардан бўлиб қолишдан қўрқингиз. Қиёмат кунида: “Eй, аҳли илмлар, ва эй, рисолатни кўтарган кишилар, сизлар бу илмни ҳимоя қилишингиз, муҳофаза қилишингиз ва омонатларини адо қилишингиз миқдорида сизларни ҳам бу илм муҳофаза қилади. Дарҳақиқат, айтувчи тўғри айтди: Агар аҳли илм, илмларини сақлашганда (ҳимоя қилишганда) эди, илм ҳам уларни ҳимоя қилган (сақлаган) бўлар эди. Агар нафсларда улуғлашганда эди, улуғланарди, лекин улар илмни хорлашди ва хор бўлдилар ва унинг юзини тамъа билан кир қилишди, ҳатто уни (илм) бетини буришди. Баъзи уламоларга нима бўлган? Улар жиҳодни фарзлигини кўп таъвиллар билан бекор қилишган. Биз кучли эмасмиз, бу марҳалада жанг қила олмаймиз ва биз ҳар куни заифлашишимиз зиёда бўлади, душманни ҳар куни қуввати зиёдалашади. Биз ўз ишларимизни ўзимизнинг жилдимиздан бўлган, динни зое қилган ва унга хиёнат қилган тоғутларнинг думларига топшириб қўйдик. Биз катта тоғутларга қарши ҳам муқовамат қилмадик, уларнинг думларига қарши ҳам. Қачонгача бу сусткашлик?! Исломнинг аслини сақлайдиган ва Тавҳидни мудофаа қиладиган, ҳақни айтадиган, Аллоҳнинг йўлида маломатчининг маломатидан қўрқмайдиган уламолар қандай ҳам яхши! Уларга офаринлар бўлсин. Майдон сизларнинг қурбонлик бериш ва куч-қувватингизни кўпроқ сарф қилишингизни кутаяпти. Чунки бундай гуруҳнинг камлиги бизни хафа қилишда давом этаяпти.
Олтинчи рисола
Эй, тижоратчи ва мол эгаси! Молинг ҳақида Аллоҳдан қўрқ. Чунки сен Аллоҳнинг олдида молингдан уни қаердан олганинг ва қаерга сарфлаганинг ҳақида сўраласан. Ўзингдан сўра, сенинг молингдан Аллоҳ йўлидаги жиҳод учун улуш борми? Агар “ҳа” деган жавоб бўлса, Аллоҳга ҳамд айт ва қилаётган ишингда давомий бўл, собит тур. Аллоҳ сени собит қилсин ва сенга молингда барака берсин. Агар “йўқ” деган жавоб бўлса, Аллоҳдан қўрқ ва билгинки, сен маҳрумсан, маҳрум. Аллоҳнинг очиқ қули бўл. Сен эртага ёки эртадан кейин ўлиб, сўнг сенинг молинг сенга ҳеч нарсада фойда бермаслиги мумкин. Фақатгина Аллоҳ учун инфоқ қилган молинг сенга фойда беради. Сенинг тижоратингдан яхшироқ бўлган тижоратга қулоқ тут: “Эй, иймон келтирганлар, сизларни аламлантирувчи азобдан қутқарадиган тижоратга йўллаб қўяйми? Аллоҳга ва Росулига иймон келтирасиз ва Аллоҳнинг йўлида мол-у жонингиз билан жиҳод қиласиз. Мана шу сизларга яхшироқдир, агар сизлар билсангизлар. Аллоҳ гуноҳларингизни кечиради ва тагларидан анҳорлар оқиб турадиган жаннатларга киргизади ва Адн жаннатидаги покиза масканларга киргизади. Мана бу катта ютуқдир”. Бу оятни яхшилаб тадаббур қил ва икки тижоратнинг ўртасини жамла.
Еттинчи рисола
Эй, Аллоҳ йўлида чиққан! Аҳли, моли ва ватанини ташлаб чиққан киши. Бунинг ҳаммасини жиҳодни истаб қилгансан. Буларни ёмон иродалар билан ботил қилиб қўйма. Ўзингни йиғиб, амалингни холис Аллоҳ учун қил. Билгин, эй, олим ва эй, толиб, ва эй, мужоҳид, ҳар бир олаётган илмингиз елкангизга қўяётган ҳужжатдир ва орқангизга орқалаётган юкдир. Демак, сизлар бу йўлдаги амални Аллоҳнинг юзини кўзлаб қилишингиз лозим. Китобларни кўтариб юрган эшаклар каби бўлмангиз ёки чўлдаги орқасида сув туриб, чанқоқдан ўлган киши каби бўлманг. Эй, мужоҳидлар, ўзингизга бирликни лозим тутинг ва жамоатни лозим тутинг ва одамларнинг обрўсига тил теккизишдан ўзингизни сақланг. Уларнинг гўштини ейишдан тийилинг. Бўлиб ҳам уламоларнинг гўштини ейишдан сақланинг, чунки у айтилгандек заҳарлидир. Ўзингизга муҳим ишни лозим тутинг ва бошқаларнинг айбларини қидириб, уларни обрўсини тўкишдан кўра, ўзингизга эътибор беринг ва ўз айбларингизни кўринг. Ўзларингизни тарбиялашга эътибор беринг. Ўз нафсларингизга қарши жиҳод қилинг ва мужоҳада қилинг. Аллоҳ таоло: “Бизнинг йўлимизда жиҳод қилган кишиларни Ўз йўлларимизга йўллаб қўямиз ва шубҳасиз Аллоҳ муҳсин кишилар билан бирга”, – дейди.
Саккизинчи рисола
Мужоҳиднинг ота-онасига. Яъни сизлар Аллоҳ йўлидаги мужоҳидни тарбияладингиз ва тарбияни чиройли қилдингиз. Насиҳат қилдингиз ва насиҳатни чиройли қилдингиз. Жигаргўшангизнинг нафсини Аллоҳ йўлида арзонга алмаштирдингиз. Буни қилишингиз, Мавлойингиз Аллоҳнинг Юзини кўзлаганингиз сабаблидир. Мужоҳиднинг ҳолат тили эй, ота ва эй, она, мен Аллоҳ таолонинг Юзини кўзлаб жиҳод қиламан. Гоҳида сизлар ҳафа бўласизлар, мен ҳам шунингдек аламни ҳис қиламан. Лекин мен сизлар эртага хурсанд бўлишингиз учун сабр қилиб, ўзимнинг йўлимда давом этаман. Сабр қилингиз ва Аллоҳдан савобни умид қилингиз. Билингизки, агар Аллоҳ мени шаҳидлигимни қабул қилса ва менга шафоат қилиш изнини берса, сизлар мен шафоат қиладиган кишилар орасида бўласиз. Агар Аллоҳ менга бу нарсаларни берса, мен бу нарсани Аллоҳдан умид қиламан. Иншааллоҳ, мени жаннатга киргизса, ўша ерда жамланамиз, анҳорлар бўйида, Қодир Молик ҳузурида.
Эй, ота! Болангнинг ажрини Аллоҳ ҳузуридан умид қил. Аллоҳнинг пайғамбари Сулаймонни ўзинга намуна қил. У: “Бу кеча юзта аёлимга қўшиламан ва уларнинг ҳар бири Аллоҳ йўлида жиҳод қиладиган мужоҳид туғади”, деганди.
Эй, она! Саҳобия аёл Хансога ўхшаш бўл. У Аллоҳнинг йўлида тўртта ўғлини берганди. Сўнг улар шаҳид бўлганларида, қаттиқ хурсанд бўлган. Ҳозирги замон Хансоси бўл. Бу ҳаёл ҳам эмас, ҳикоя ҳам эмас, балки бир Аллоҳга иймон келтирган мўминадир. “Ким Аллоҳга иймон келтирса, Аллоҳ унинг қалбини ҳидоят қилади”. Шоядки, сенга замондош, боласини Аллоҳ йўлида тақдим қилган бир она ҳақида эшитган бўлсанг. Мен олтин сувлар билан ёзиладиган сўзларни унутмайман, уни Холид Истамбулийнинг онаси айтган эди. Бу гап менинг қалбимдан жой олган. У бошқа оналарга мисол ва келтириладиган зарбулмасалдир. Аллоҳдан уни ва бошқа аёлларни сақлашини сўраймиз
Тўққизинчи рисола
Мужоҳиднинг аёлига. Эй, мужоҳиднинг аёли! Эрининг муҳаббати ва меҳрибонлигини топган ва эри бунинг муқобилида сакинат ва омонликни топган аёл. Лекин агар жарчи “ҳайя алал жиҳад”, деб жар солса, сени эринг Ханзаладир. Аллоҳ таоло динининг олдида ҳамма нарса паст бўлади. Аллоҳ таолонинг муҳаббати олдида ҳар бир яхши кўринган нарса сарфланади. Тилинг шундат десин: “Ҳабибим бор, мен сенинг боланг ва молинг-ла сенинг орқангда қоламан. Агар сен саломат қайтсанг, мен сени икром қиламан, парвариш қиламан ва хизматингда бўламан. Агар сен шаҳид бўлсанг, мен сабр қиламан. Сенинг боланг менинг парваришимда ва сенинг сирларинг очилмайди. Менинг ғамим Аллоҳни розилиги ва бу динга ёрдам бериш. У сенинг вожибинг бўлгани каби менинг ҳам вожибимдир”.
Ўнинчи рисола
Мужоҳиднинг боласига. Эй, отасининг меҳрибонлигини йўқотган мужоҳиднинг болалари. Гоҳида ҳеч ким рози бўлмайдиган хафаликлар орасида яшайди. Бу Аллоҳнинг суннати. Бу шу йўлдир, эй, фарзандим. Мужоҳид чиққан заҳоти, Аллоҳ ҳаммадан олдин сени Ўз кафолатига олган. Сендан Шариъатга амал қилишингни умид қиламан. Аллоҳнинг тоатида ўсишингни умид қиламан ва отангни йўқлик пайтида муҳофаза қилишингни, унга ёмон нарсани эшиттирмаслигингни ва унинг Аллоҳ йўлидаги нафс, мол ва жон билан бўлган жиҳод манҳажига эргашишингни умид қиламан. Албатта отанг сени олдингдан чиқиб кетганда, сендан юз ўгириб чиқиб кетган эмас, лекин Аллоҳнинг ризосига бошқа бир розилик зид келган пайтда, Аллоҳнинг розилиги ҳамма розиликдан олдин туради.
Ўн биринчи рисола
Росулуллоҳнинг набиралари, қабила ва яқинларимга. Эй, қавм! Дунё паст ва малъундир. Ундаги нарсалар ҳам малъундир, фақатгина ундаги Аллоҳнинг зикри ва шунга тегишли нарсалар, олим ва мутаъаллим ундай эмас.
Эй, қавм! Оёғингизга туринг, сўнг хавфга тушинг, гоҳида ҳавфсираган одамга омонлик етади. Сизларга ҳужум қилинишидан олдин сизлар ҳужум қилинг. Эй, қавм! Динингизга қайтинг ва атрофингиздаги душманга қаранг ва душман Ислом оламида биродарларингизга қилган ишга ёки ўзлари иқрор қилган ишга ёки унга ёрдам берган ишга қаранг. У нарсалар эртага сизнинг бошингизга келишидан ёки ҳаммамизнинг бошимизга келишидан омонда бўлманг.
Улар сизларнинг яқинлик ёки аҳдларингизга риоя қилишмайди. Улар ҳақиқатда кофирлардир ва куфр ҳаммаси бир миллатдир, агарчи миллатлар кўп бўлса ҳам. Эй, қавм! Сизлар Аллоҳнинг динини тирилтиришга қодир бўлган ва Аллоҳнинг душманларини хор қилишга қодир бўлган эркакларсиз. Бас, Аллоҳнинг ва Росулининг буйруғига “Лаббай!” деб жавоб беринг, нажот топасиз.
Эй, қавм! Бу насиҳатдир. Мен айтган нарсани сизлар тез кунда ёдга оласизлар ва мен ишимни Аллоҳга топшираман.
